Omnes gentes, quascúmque fecísti, vénient et adorábunt coram te, Dómine, et glorificábunt nomen tuum...
Deus, qui unigénitum Fílium tuum constituísti humáni géneris Salvatórem, ei Jesum vocári jussísti: concéde propítius; ut, cujus sanctum nomen venerámur in terris, ejus quoque aspéctu perfruámur in cœlis. Per eúndem Dóminum.
Effúnde super nos, Dómine, spíritum agnitiónis et dilectiónis tuæ quo ancillam tuam Genovéfam implevistí, ut sédula ejus imitatíóne tibi sincére obsequéntes, fide tíbi et ópere placeámus. Per Dominum.
Deus, qui salútis ætérnæ, beátæ Maríæ virginitáte fœcúnda, humáno generi prǽmia præstitísti: tríbue, quǽsumus; ut ipsam pro nobis intercédere sentiámus, per quam merúimus auctórem vitæ suscípere, Dóminum nostrum Jesum Christum, Fílium tuum: Qui tecum vivit.
Today is the Sunday between the feast of the Circumcision of the Lord and the feast of Our Lord's Epiphany, the feast of the Most Holy Name of Jesus; before this feast was instituted, today was celebrated as the Vigil of the Epiphany of the Lord, from 1888 with the commemoration of the Martyr Pope Saint Telesphorus (whose commemoration remained in the Kalendarium until the innovations of Ioannes XXIII). At Le Barroux, the Mass sung will be of the Most Holy Name, In nómine Jesu omne genu flectátur, cœléstium, terréstrium et infernórum.
At Saint-Eugène, the feast of the Holy Patroness of the Church and city of Paris, Sainte Geneviève, was solemnly kept. The Liturgia page is here. The livret for Holy Mass is here, and that for Vespers is here (1st Vespers of the feast of the Epiphany with commemorations of Saint Genevieve and of the Most Holy Name of Jesus).
I will include the Mass In nomine Jesu here and the notable musical parts from the Mass of the Holy Virgin at Saint-Eugène (the livret is there, after all).
Kyrie, Gloria.
Oratio. Deus, qui unigénitum Fílium tuum constituísti humáni géneris Salvatórem, ei Jesum vocári jussísti: concéde propítius; ut, cujus sanctum nomen venerámur in terris, ejus quoque aspéctu perfruámur in cœlis. Per eúndem Dóminum.
Léctio Actuum Apostolorum.
Act. 4, 8-12.
In diébus illis: Petrus, replétus Spíritu Sancto, dixit: Príncipes pópuli et senióres, audíte: Si nos hódie dijudicámur in benefácto hóminis infírmi, in quo iste salvus factus est, notum sit ómnibus vobis et omni plebi Israël: quia in nómine Dómini nostri Jesu Christi Nazaréni, quem vos crucifixístis, quem Deus suscitávit a mórtuis, in hoc iste astat coram vobis sanus. Hic est lapis, qui reprobátus est a vobis ædificántibus: qui factus est in caput ánguli: et non est in alio áliquo salus. Nec enim aliud nomen est sub cœlo datum homínibus, in quo opórteat nos salvos fíeri.
Graduale. Ps. 105, 47. Salvos fac nos, Dómine, Deus noster, et cóngrega nos de natiónibus: ut confiteámur nómini sancto tuo, et gloriémur in glória tua. ℣. Isai. 63, 16. Tu, Dómine, Pater noster et Redémptor noster: a sǽculo nomen tuum.
Allelúja, allelúja. ℣. Ps. 144, 21. Laudem Dómini loquétur os meum, et benedícat omnis caro nomen sanctum ejus. Allelúja.
✠ Sequéntia sancti Evangélii secúndum Lucam.
Luc. 2, 21.
In illo témpore: Postquam consummáti sunt dies octo, ut circumciderétur Puer: vocátum est nomen ejus Jesus, quod vocátum est ab Angelo, priúsquam in útero conciperétur.
Credo.
Offertorium. Ps. 85, 12 et 5. Confitébor tibi, Dómine, Deus meus, in toto corde meo, et glorificábo nomen tuum in ætérnum: quóniam tu, Dómine, suávis et mitis es: et multæ misericórdiæ ómnibus invocántibus te, allelúja.
Secreta. Benedíctio tua, clementíssime Deus, qua omnis viget creatúra, sanctíficet, quǽsumus, hoc sacrifícium nostrum, quod ad glóriam nóminis Fílii tui, Dómini nostri Jesu Christi, offérimus tibi: ut majestáti tuæ placére possit ad laudem, et nobis profícere ad salútem. Per eúndem Dóminum.
Præfatio de Nativitáte.
Vere dignum et justum est, æquum et salutáre, nos tibi semper et ubíque grátias ágere: Dómine sancte, Pater omnípotens, ætérne Deus: Quia per incarnáti Verbi mystérium nova mentis nostræ óculis lux tuæ claritátis infúlsit: ut, dum visibíliter Deum cognóscimus, per hunc in invisibílium amorem rapiámur. Et ídeo cum Angelis et Archángelis, cum Thronis et Dominatiónibus cumque omni milítia cæléstis exércitus hymnum glóriæ tuæ cánimus, sine fine dicéntes:
Sanctus, Benedictus, Agnus Dei.
Communio. Ps. 85, 9-10. Omnes gentes, quascúmque fecísti, vénient et adorábunt coram te, Dómine, et glorificábunt nomen tuum: quóniam magnus es tu et fáciens mirabília: tu es Deus solus, allelúja.
Postcommunio. Omnípotens ætérae Deus, qui creásti et redemísti nos, réspice propítius vota nostra: et sacrifícium salutáris hóstiæ, quod in honórem nóminis Fílii tui, Dómini nostri Jesu Christi, majestáti tuæ obtúlimus, plácido et benígno vultu suscípere dignéris; ut grátia tua nobis infúsa, sub glorióso nómine Jesu, ætérnæ prædestinatiónis titulo gaudeámus nómina nostra scripta esse in cœlis. Per eúndem Dóminum.
✠ ✠ ✠
The Mass of Saint Geneviève at Saint-Eugène. My recollection from the day itself, the 3rd, is that Gregobase doesn't provide any of the parts of the Proper of the Mass apart from the Introit (which uses a different verse, Exaltabo te Domine; it is the Introit used in the Mass of Our Lady's Conception).
At the procession, a hymn for the feast, Cælitum consors, which was taken into the Paris Breviarium in 1680. It was written by Pater Denis Pétau SJ (1583-1652).
Cælitum consors, patriæque vindex,
Prósperum Francis jubar: ô tuórum
Vota suprémi, Genovéfa, perfer
Regis ad aurem.
Cujus ætérnis opulénta donis
Sponsa, cœlestes thálamos adísti,
Dum suo numquam caritúra lampas.
Ardet olívo.
Primus ætátis superánte captum
Impetu gliscens pietátis ardor
Imbuit pectus, tenerísque raptim
Crevit ab annis.
Quid dapis parcum laticísque corpus
Eloquar, duro dómitum cubíli,
Sæре et insomnes sólitum precándo
Dúcere noctes.
Quam tuis virgo précibus remótæ
Obtinent gentes, pátriæ salútem
Confer; offénsi tumidásque flecte
Núminis iras.
Nostra te summum célebrent Paréntem,
Ora te summo génitum Parénte,
Par sit ambórum tibi laus per omne
Spíritus, ævum. Amen.
Introitus. Isai. 61. Ps. 44, 1. Gaudens gaudebo in Dómino et exsultábit ánima mea in Deo meo: quia índuit me vestiméntis salútis, et induménto justítiæ circúmdedit me, quasi sponsam órnatam monílibus suis. Ps. Eructávit cor meum verbum bonum: * dico ego ópera mea Regi. V. Glória Patri.
The Mass sung was ad imitationem moduli Gaudeamus omnes (1649) of François Cosset (c 1610-c 1664), maître de chapelle of the Cathedrals of Reims and of Paris, but for Credo III; I don't know if Cosset wrote a Credo in this or not. It was evidently the favorite Mass of Louis XIV.
Oratio. Effúnde super nos, Dómine, Spíritum agnitiónis et dilectiónis quo ancíllam tuam Genovéfam implevísti: ut sédula ejus imitatióne tibi sincére obsequéntes; fide tibi et ópere placeámus. Per Dóminum.
Oratio. Deus, qui unigénitum Fílium tuum constituísti humáni géneris Salvatórem, ei Jesum vocári jussísti: concéde propítius; ut, cujus sanctum nomen venerámur in terris, ejus quoque aspéctu perfruámur in cœlis. Per eúmdem Dóminum.
This doesn't appear in any of the three searches I can simply make.
This doesn't appear in any of the three searches I can simply make.
Graduale. Osee 2. Sponsábo te mihi in sempitérnum in justítia et judício, et in miseratiónibus. V. Et sponsábo te mihi in fide, et scies quia ego Dóminus.
This is a responsorium, in Gregorian Repertory. Three other Alleluia verses appear in Cantus Index.
This is a responsorium, in Gregorian Repertory. Three other Alleluia verses appear in Cantus Index.
Allelúia, allelúia. Ps. 72. V. Mihi adhærére Deo bonum est, pónere in Dómino Deo spem meam. Allelúia.
Sequentia vel prosa. This version of Adam of Saint Victor's sequence differs from that in my edition (Mousseau 2013) and yet another is found in the Analecta Hymnnica 55, 146 infra.
Sequentia vel prosa. This version of Adam of Saint Victor's sequence differs from that in my edition (Mousseau 2013) and yet another is found in the Analecta Hymnnica 55, 146 infra.
GENOVEFÆ solémnitas
Solémne parit gáudium.
Cordis erúmpat púritas
In laudis sacrifícium.
Felix ortus infántulæ,
Teste Gérmano Præsule.
Quod prævídit in spíritu,
Rerum probátur éxitu.
HIC ad pectus virgíneum,
Pro pudóris signáculo,
Nummum suspéndit æneum,
Insígnem crucis título.Genovéfam divínitusObláto dotat múnere,
In templum Sancti Spíritus,
Sub Christi ditans fœdere.
INSONTEM manu fériens,
Mater privátur lúmine,
Matri Virgo compátiens
Lucis dat usum prístinæ.
Cælésti duce prævio
Cælos lustrat et Tártara,
Civésque precum stúdio
Servat a gente bárbara.
DIVINO diu múnere
Sitim levat artíficum;
Confráctum casu mísero
Matri resígnat únicum.
Ad primam precem Vírginis
Contremíscunt dæmónia,
Pax datur energúmenis,
Spes ægris, reis vénia.
IN ejus manu cérei
Reaccendúntur cælitus:
Per hanc in sinus álvei
Redit annis coércitus.
Ignem sacrum refrígerat,
Post mortem vivens méritis,
Quæ prius in se vícerat,
Æstus intérni fómitis.
MORTI, morbos, dæmónibus
Et eleméntis ímperat,
Sed Genovéfa précibus
Natúræ leges súperat.
Operátur in párvulis
Christi virtus magnália:
Christo, pro tot miráculis,
Laus frequens, jugis glória.
Amen.
And during the incensings at the Offertory, Virgo decus patriæ, an 'ancienne prose' (I haven't looked about so don't know what ancienne means in this context) of the Mass for Saint Genevieve, proper to the church of Saint-Etienne-du-Mont (which adjoined the destroyed-by-the-votaries-of-the-Revolution Abbey of Sainte Geneviève). This and Templa panduntur don't even show in a general search of the Internets; I suppose I ought to search in the France specific regions....
VIRGO decus pátriæ,
Spes salúsque Gálliæ,
Cara sponso Vírgini.
Dei ductus lúmine,
Gérmanus ex ómine
te consécrat númini.
PLEBI dum placas Deum,
In te virus ímpium
Livor edax éxplicat.
Dépulsis calúmniis,
Missis et eulógiis,
Póntifex te víndicat.
HVNNVS ferox úlulet,
Parisios ádvolet;
Mox repéllis fúrias.
Fame cives péreant,
Tabe carnes árdeant;
Clades sistis nóxias.
MVTVS voces élicit,
Surdus audit, áspicit
Cæcus, claudus ámbulat.
Mors tuis et nútibus
Súbditur, corpóribus
Fremens dæmon éxulat.
ÆSTVS agros tórreat,
Imbre tellus mádeat,
Præsens fers auxílium.
Per te menti cáritas,
Córpori sit sánitas;
Sit perénne gáudium. Amen.
Offertorium. From the 1st Vespers hymn Genovefae praeconia.
O Genovéfa, réspice
Nos pietátis óculo;
Consors lucis angélicæ,
Regis assístens vúltui,
Nos in Deo reconcília.
Praefatio de Sanctis.
Vere dignum et justum est, æquum et salutáre nos tibi semper et ubíque grátias ágere, Dómine sancte, Pater omnípotens, ætérne Deus: Qui glorificáris in concílio Sanctórum, et eórum coronándo mérita, corónas dona tua: Qui nobis in eórum præbes, et conversatióne exémplum, et communióne consórtium et intercessióne subsídium: uttantam habéntes impósitam nubem téstium, per patiéntiam currámus ad propósitum nobis certámen, et cum eis percipiámus immarcescíbilem glóriæ corónam: per Jesum Christum Dóminum nostrum, cujus sánguine ministrátur nobis intróitus in ætérnum regnum. Per quem majestátem tuam treméntes adórant Angeli et omnes Spirítuum cæléstium chori sócia exsultatióne concélebrant. Cum quibus et nostras voces ut admítti júbeas deprecámur, súpplici confessióne dicéntes:
At the Communion, the 'ancienne hymne' Templa panduntur, from Matins of Saint Genevieve, proper to the church of Saint-Etienne-du-Mont.
Templa pandúntur; facilis clientum
Audiat festos Genovefa cantus,
Quæ vigil templo solidas amabat
Ducere noctes.
Hostis extincta stygiu lucerna,
Nocte pergentem cohibere tentet;
Luditur : sacro rediviva flatu
Flamma resurgit.
Molle dum mactat, sibi dura, corpus,
Curat ægrotos ope, veste nudos;
Seque defaudat, seges unde major
Crescat egenis.
Integram vitæ scelerata mordent
Ora; Germani siluere jussu:
Mox et insontem potiore signo
Sentiet orbis.
Numinis vindex patiens vocari
Hunnus, algentem fugit acer arcton,
Et Parisinis truculentus instat
Attila muris.
Palluit civis, prece Virgo pugnat:
Barbarus ponit fera corda prædo:
It tremor castis; fugat impotentes
Agna leones.
Efficax Hunni prohibere turmas,
Diva, ne blando superemur hoste;
Cordis insanos, quibus æstuamus,
Pelle furores.
Summa laus Patri, genitoque Verbo,
Et tibi compar utriusque nexus,
Qui tuo, victor, sata nocte monstra
Lumine terres. Amen.
Communio. Judith 15. Tu glória Jerusalem, tu lætítia Israel, tu honorificéntia pópuli nostri, alleluia.
Postcommunio. Prosint nobis, Dómine, quæsumus, ad salútem mentis et córporis sacraménta quæ súmpsimus: ut sicut in beáta Genovéfa te mirábilem prædicámus; sic per ejus suffrágia tuæ sumámus beneficéntiæ largitátem. Per Dóminum nostrum.
Postcommunio. Omnípotens ætérnæ Deus, qui creásti et redemísti nos, réspice propítius vota nostra: et sacrifícium salutáris hóstiæ, quod in honórem nóminis Fílii tui, Dómini nostri Jesu Christi, majestáti tuæ obtúlimus, plácido et benígno vultu suscípere dignéris; ut grátia tua nobis infúsa, sub glorióso nómine Jesu, ætérnæ prædestinatiónis titulo gaudeámus nómina nostra scripta esse in cœlis. Per eúmdem Dóminum.
And as the clergy depart the sanctuary after the Last Gospel and the Alma Redemptoris Mater, the 18th century hymn used at Lauds and 2nd Vespers in the Paris Breviarium of 1736, Gallicae custos Genovefa gentis.
✠ ✠ ✠
Deus, a quo sancta desidéria, recta consília, et justa sunt ópera: da servis tuis illam, quam mundus dare non potest, pacem; ut et corda nostra mandátis tuis dédita, et hóstium subláta formídine, témpora sint tua protectióne tranquílla. Per Dóminum.
Deus, qui caritátis dona per grátiam Sancti Spíritus tuórum fidélium córdibus infudísti: da fámulis et famulábus tuis, pro quibus tuam deprecámur cleméntiam, salútem mentis et córporis; ut te tota virtúte díligant, et quæ tibi plácita sunt, tota dilectióne perfíciant. Per Dóminum.
Laus Deo Virginique Matri
This is ah55146 at Cantus Index, from Analecta Hymnica. One of these days, ahem, I will re-format the text.
Genovefae sollemnitas sollemne parit gaudium | Cordis erumpat puritas in laudis sacrificium | Felix ortus infantulae teste germano praesulae | Quod praevidit in spiritu rerum probatur exitu | Hic ad pectus virgineum pro pudoris signaculo | Nummum suspendit aeneum crucis insignem titulo | Genovefam divinitus oblato dotat munere | In templum sancti sanctus sub Christi dicans foedere | Infantem manu feriens mater privatur lumine | Matri virgo compatiens lucis dat usum pristinae | Genovefa magnanimis carnem frangit jejunio | Terramque rigans lacrimis jugi gaudet martyrio | Caelesti duce praevio caelos lustrat et tartara civesque precum studio servat a gente barbara divino diu munere sitim levat artificum confractum casu misere matri resignat unicum | Ad primam precem virginis contremiscunt daemonia pax datur energumenis spes aegris reis venia in ejus manu caerei reaccenduntur caelitus per hanc in sinus alvei redit amnis coercitus | Ignem sacrum refrigerat post mortem vivens meritis | Quae prius in se vicerat aestu interni fomitis | Morti morbis daemonibus et elementis imperat | Sic Genovefa precibus naturae leges superat | Operatur in parvulis Christi virtus magnalia | Christo pro tot miraculis laus frequens jugis gloria
Comments
Post a Comment